
Dieta przed kolonoskopią
Problemy żołądkowo-jelitowe mogą wiązać się z poważnymi chorobami m.in. choroba Leśniowskiego-Crohna, Wrzodziejące zapalenie jelita grubego. W celu diagnozy lekarz może wystawić skierowane na odpowiednie badania, w skład których może wchodzić kolonoskopia. Dieta przed kolonoskopią wymaga ograniczenia różnych grup pokarmów. Z tego artykułu dowiesz się, co jeść przed kolonoskopią, a czego nie jeść!
Spis treści
- Co można jeść przed kolonoskopią?
- Dieta ubogoresztkowa przed zabiegiem kolonoskopii
- Dieta lekkostrawna przed kolonoskopią
- Dieta płynna przed kolonoskopią – co jeść?
- Czego nie jeść przed kolonoskopią?
- Co jeść po kolonoskopii?
- Co jeść przed kolonoskopią – przepisy
- Podsumowanie
Dieta przed kolonoskopią – jak się przygotować?
Dieta przed kolonoskopią odgrywa kluczową rolę w skutecznym przygotowaniu do badania. Jej celem jest oczyszczenie jelit i zapewnienie lekarzowi jak najlepszego obrazu wnętrza jelita grubego. Niezastosowanie się do zaleceń dietetycznych może skutkować niepełnym oczyszczeniem przewodu pokarmowego, co z kolei może prowadzić do konieczności powtórzenia kolonoskopii – badania, które dla wielu osób jest stresujące i mało komfortowe [1,2].
Aby badanie przebiegło prawidłowo, rekomendowana jest dieta lekkostrawna przed kolonoskopią, nazywana także dietą ubogoresztkową. Opiera się ona na eliminacji produktów zawierających błonnik oraz składników trudnych do strawienia, które mogą zalegać w jelitach. Dieta przed kolonoskopią powinna zawierać m.in.: dobrze rozgotowany biały ryż, makaron pszenny, jasne pieczywo, gotowane chude mięso, chudy nabiał (np. jogurt, twaróg) oraz półpłynne posiłki. Dzięki takim wyborom żywieniowym możliwe jest dokładne oczyszczenie jelita i skuteczne przeprowadzenie badania już za pierwszym razem.
Przeczytaj także: Dieta lekkostrawna – zasady, produkty zalecane, jadłospis
Co można jeść na 3 dni przed kolonoskopią?
Na trzy dni przed badaniem warto rozpocząć lekkostrawną dietę, która stopniowo odciąży jelita i ułatwi ich późniejsze oczyszczenie. W tym czasie należy unikać ciężkich, tłustych i wzdymających potraw, a zamiast nich wybierać produkty lekkie, łatwo trawione i pozbawione błonnika. Dobrym wyborem będą:
- biały ryż, drobny makaron pszenny, kasza manna
- jasne pieczywo pszenne, bułki typu kajzerka
- chude mięso gotowane: kurczak, indyk
- gotowane warzywa bez skórki: marchew, dynia, ziemniaki
- chudy nabiał: jogurt naturalny, kefir, serek wiejski
- dojrzałe owoce bez pestek: banany, morele, mus jabłkowy
- płynne i półpłynne posiłki: zupy krem, kisiel, budyń
Dzięki wprowadzeniu tych produktów z odpowiednim wyprzedzeniem organizm będzie lepiej przygotowany do dalszych etapów diety przed kolonoskopią.
Dieta ubogoresztkowa przed zabiegiem kolonoskopii
Warto wspomnieć o tym, iż dieta ubogoresztkowa i lekkostrawna (lub też łatwostrawna) to pojęcia często używane zamiennie. Jeżeli spotkasz się z nimi czy to na wizycie u lekarza, czy też w internecie, to wiedz, że są to te same pojęcia. Dobrze zaplanowana dieta ubogoresztkowa przed kolonoskopią pozwoli na prawidłowy przebieg badania i zwiększenie szansy postawienie prawidłowej diagnozy.
Dieta ubogoresztkowa co jeść
Produktami zalecanymi przed kolonoskopią będą te, które spełniają założenia diety lekkostrawnej. Tak więc przed kolonoskopią można spożywać:
Nabiał | chudy twaróg, serek homogenizowany, chude mleko, skyr, kefir, maślanka |
Tłuszcze | olej rzepakowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek, masło |
Mięso | kurczak, indyk, chuda cielęcina |
Ryby | dorsz, karp, pstrąg, morszczuk |
Produkty zbożowe | pieczywo pszenne, kajzerki, biszkopty, kasza manna, kasza jaglana, makaron pszenny, jajeczny, ryż biały, płatki jaglane |
Owoce | kisiele, budynie, galaretki, kompoty, musy, przeciery owocowe |
Warzywa | dojrzałe jagodowe, winogrona bez pestek, banany, morele, jabłka pieczone i gotowane |
Inne | marchew, kabaczki, seler, soki warzywne |
Tak więc co można zjeść jeden dzień przed kolonoskopią? Czymś płynnym na śniadanie może być kisiel czy też przeciery owocowe. Może to być też ugotowany i zblendowany ryż z jabłkiem i jogurtem (jogurt można zjeść dzień przed kolonoskopią). Biały ser w postaci chudego twarogu również można jeść przed kolonoskopią. W przypadku 3 dni przed kolonoskopią można zjeść więcej produktów spoza tej listy, pod warunkiem stosowania glikolu polietylenowego czy też roztworów siarczanów zaleconych przez lekarza [3]. Są to leki mające na celu odpowiednie oczyszczenie jelita przed badaniem kolonoskopii [4].
Czego nie jeść przed kolonoskopią?
Produktami niezalecanymi, których nie warto jeść przed zabiegiem, będą [5]:
Nabiał | tłuste sery, dojrzewające, ser feta, serek topiony |
Tłuszcze | smalec, słonina, boczek, łój, margaryny twarde |
Mięso | wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, marynowane i wędzone mięsa |
Ryby | tłuste ryby np. karp, węgorz, sum |
Produkty zbożowe | nasiona roślin strączkowych (fasola, ciecierzyca, soczewica), pieczywo żytnie, razowe, makarony pełnoziarniste |
Owoce | gruszki, daktyle, zawierające pestki np. maliny, truskawki, kiwi |
Warzywa | surowe, cebula, czosnek, pory, ogórki, zawierające pestki np. pomidory |
Inne | tłuste ciasta, torty, batony, orzechy, pestki dyni |

Warte wspomnienia jest to, że nie powinno się spożywać produktów, które zawierają pestki. Mogą one zalegać w przewodzie pokarmowym i utrudniać przeprowadzenia badania. Tak więc czy można jeść pomidory przed kolonoskopią? Lepiej się powstrzymać od ich spożycia. Ponadto w dniu badania nie powinniśmy już spożywać posiłków.
Przeczytaj także: Czy czerwone mięso jest rakotwórcze?

Zalecenia w diecie ubogoresztkowej
Godnym poruszenia są również zalecenia diety lekkostrawnej poza samymi produktami zalecanymi i niezalecanymi. Dieta przed kolonoskopią powinna również wykluczać produkty tłuste, smażone, pieczone w tradycyjny sposób, wzdymające czy też ostro przyprawione. Sprawdzą się metody przygotowania posiłków jak [5]:
- gotowanie na wodzie
- gotowanie na parze
- gotowanie w naczyniach bez wody
- duszenie bez tłuszczu
- pieczenie w folii przezroczystej i pergaminie
Co ciekawe, ostatnia kawa przed kolonoskopią może zostać wypita dzień przed badaniem. Kawa może nawet pomóc poprawić komfort w wypijaniu preparatów, bez wpływu na efektywność samej kolonoskopii [6].
Potrzebujesz jadłospisu przed zabiegiem kolonoskopii? Jeżeli tak, to zgłoś się do nas. Pomożemy Ci zaplanować prawidłową dietę przed kolonoskopią. Pomogliśmy ponad 20 000 osób osiągnąć cel, a nasza opinia w Google to 5/5 na podstawie ponad 390 opinii. Szybkie, smaczne i indywidualne diety online to nasza specjalność.
Dieta lekkostrawna przed kolonoskopią
Jak wcześniej wspomniano, przed kolonoskopią polecana będzie dieta lekkostrawna. Dzięki niej zmniejszymy ilość jedzenia, które może zalegać w jelitach podczas zabiegu. Ponad dieta ubogoresztkowa przed kolonoskopią świetnie współgra z przyjmowanymi lekami przeczyszczającymi. Dzięki takiemu połączeniu skutecznie oczyścimy jelita i zapewnimy sobie prawidłowy przebieg kolonoskopii, która do najprzyjemniejszych badań nie należy. Jeżeli chcesz dobrze przejść przez kolonoskopię, to zastosuj się do diety lekkostrawnej!
Dieta płynna przed kolonoskopią – co jeść?
Dieta płynna to częsty element stosowany 1 dzień przed kolonoskopią. Przy takiej diecie można spożywać kisiel, przeciery, soki owocowe, rosół w postaci bulionu czy też zupy krem. Dobrym rozwiązaniem jest zupa krem z marchwi, która jest polecana w diecie lekkostrawnej.
Przeczytaj także: Japońska dieta wodna – zasady, efekty, darmowy jadłospis

Czego nie jeść przed kolonoskopią?
Czego nie wolno przed kolonoskopią? To często padające pytanie po otrzymaniu informacji o potrzebie wykonania badania. Zdecydowanie warto będzie ograniczyć na 1 dzień przed kolonoskopią spożycie nasion roślin strączkowych np. fasoli, ciecierzycy, soczewicy. Mogą one długo zalegać w jelitach i utrudniać prawidłowe wykonanie badania. Dobrze by było również wstrzymać się przed spożyciem pełnoziarnistego pieczywa, surowych warzyw czy też owoców zawierających pestki np. maliny, truskawki, kiwi.
Przeczytaj także: Tych roślinnych produktów powinieneś unikać!
Czy te produkty są dozwolone przed kolonoskopią? Kawa, banany, ziemniaki i kasza manna
Podczas przygotowań do kolonoskopii pojawia się wiele pytań dotyczących konkretnych produktów – czy są dozwolone, czy lepiej ich unikać. Poniżej rozwiewamy wątpliwości związane z najczęściej wymienianymi składnikami.
Czy można pić kawę przed kolonoskopią?
Tak, kawa może być spożywana dzień przed badaniem, ale najlepiej w wersji czarnej – bez mleka i cukru. Dobrze jest unikać dodatków, które mogą zaburzać proces oczyszczania jelit. W dniu samego badania należy jednak zrezygnować z kawy tak jak z większości napojów poza preparatami przeczyszczającymi zaleconymi przez lekarza.
A kiedy można pić kawę po kolonoskopii?
Jeśli nie wystąpiły żadne powikłania po badaniu, kawa może zostać wprowadzona z powrotem tego samego dnia – po kilku godzinach, gdy minie działanie środków uspokajających i organizm zostanie odpowiednio nawodniony. Warto jednak zacząć od niewielkiej ilości i unikać mleka oraz cukru, szczególnie jeśli lekarz zalecił kontynuowanie diety lekkostrawnej. Jeśli pojawiają się dolegliwości trawienne (nudności, wzdęcia), lepiej odłożyć kawę na kolejny dzień.
A co z ziemniakami przed kolonoskopią?
Ziemniaki można jeść przed kolonoskopią, ale tylko w wersji gotowanej i bez skórki. Najlepiej sprawdzą się jako purée lub ugotowane na miękko, bez dodatku tłuszczu czy przypraw. Należy unikać ziemniaków pieczonych, smażonych lub z dodatkiem cebuli i sosów.
Czy kasza manna jest dozwolona przed kolonoskopią?
Zdecydowanie tak – kasza manna to świetny wybór w diecie lekkostrawnej. Można ją przygotować na wodzie lub mleku bezlaktozowym. Jest delikatna, dobrze tolerowana i nie obciąża przewodu pokarmowego. Sprawdzi się zarówno na śniadanie, jak i lekki posiłek w ciągu dnia.
A czy można jeść banany przed kolonoskopią?
Tak, banany są jednym z owoców, które można spożywać przed kolonoskopią. Powinny być dobrze dojrzałe, miękkie i najlepiej spożywane bez dodatków. Banany są lekkostrawne, zawierają niewiele błonnika i są dobrze tolerowane przez przewód pokarmowy.
Co jeść po kolonoskopii?
Co najlepiej zjeść po kolonoskopii? Warto wypić napój z elektrolitami, z racji potencjalnego odwodnienia po przyjmowaniu środków przeczyszczających. Warto będzie również zastosować się do diety
lekkostrawnej. Jedzenie i napoje, które warto spożyć po kolonoskopii to [7]:
- napoje z elektrolitami, woda, soki owocowe i warzywne
- krakersy, biszkopty
- zupy
- gotowane warzywa
- jogurty
- białe pieczywo
Następnie warto wracać do standardowej diety, bogatej w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, tłuste ryby, chude mięsa i nabiał, zgodnej z zasadami diety DASH czy też diety śródziemnomorskiej. Diety te są uznawane za jedne z najzdrowszych na świecie i jak najbardziej warto stosować się do ich założeń.
Przeczytaj także: Dieta przeciwzapalna – jadłospis, produkty zalecane, zasady
Co jeść przed kolonoskopią – przepisy
Dieta przed kolonoskopią jadłospis? Proszę bardzo! Przygotowaliśmy dla Ciebie przepisy, które możesz zjeść przed badaniem kolonoskopii. Niemniej pamiętaj, że idealnym rozwiązaniem byłoby skorzystanie z diety online od dietetyka po studiach. Indywidualny jadłospis i konsultacje na czacie pozwolą Ci świetnie przygotować do badania i uniknąć powtórzenia go w przyszłości!

Kanapki – z twarogiem i owocem
Składniki:
- Ser twarogowy chudy – 125 g (0,6 x Opakowanie)
- Banan – 120 g (1 x Sztuka)
- Chleb pszenny – 90 g (3 x Kromka)
- Skyr naturalny, jogurt typu islandzkiego – 75 g (0,5 x Sztuka)
- Dżem wiśniowy, niskosłodzony – 30 g (2 x Łyżeczka)
Sposób przygotowania:
- Twaróg wymieszać z jogurtem
- Podawać z pieczywem, dżemem i owocem
Tortilla – z pesto, szynką i mozzarellą
Składniki:
- Tortilla pszenna (duża) – 60 g (1 x Sztuka)
- Mozzarella light – 40 g (0,3 x Sztuka)
- Ogórek – 40 g (1 x Sztuka)
- Pesto zielone z bazylii – 30 g (1.5 x Łyżka)
- Szynka z piersi kurczaka – 15 g (1 x Plasterek)
Sposób przygotowania:
- Tortillę posmarować pesto, zawinąć w nią składniki.
- Zawinięty placek można zawinąć w folię aluminiową i podgrzać.
Makaron – z mozzarellą i pesto bazyliowym
Składniki:
- Mozzarella light – 90 g (0,8 x Sztuka)
- Makaron ryżowy – 80 g (2 x Porcja)
- Pesto zielone z bazylii – 30 g (1.5 x Łyżka)
- Oliwa z oliwek – 5 g (0,5 x Łyżka)
Sposób przygotowania:
- Makaron ugotować, ser pokroić w kostkę.
- Wymieszać z pozostałymi składnikami.
Szejk – z mlekiem i odżywką
Składniki:
- Mleko bezlaktozowe 1,5% UHT – 250 g (1 x Szklanka)
- Banan – 120 g (1 x Sztuka)
- Odżywka białkowa – izolat – 20 g (0,7 x Miarka)
Sposób przygotowania:
- Zmiksować wszystkie składniki.
Koktajl mango – banan
Składniki:
- Jogurt naturalny (1,5% tł.) bez laktozy – 200 g (10 x Łyżka)
- Mango – 140 g (0,5 x Sztuka)
- Banan – 60 g (0,5 x Sztuka)
Sposób przygotowania:
- Zmiksować wszystkie składniki.
Kleik ryżowy – z białkiem
Składniki:
- Mleko bezlaktozowe 1,5% UHT – 300 g (1.2 x Szklanka)
- Banan – 60 g (0,5 x Sztuka)
- Kleik ryżowy – 50 g (5 x Łyżka)
- Odżywka białkowa – izolat – 20 g (0,7 x Miarka)
Sposób przygotowania:
- Kleik wymieszać z odżywką, zalać mlekiem
- Wymieszać.
- Dodać pozostałe składniki.

Podsumowanie
Odpowiednia dieta przed kolonoskopią pozwoli na prawidłowy przebieg badania. Zalecana jest dieta lekkostrawna (inaczej ubogoresztkowa czy też łatwo strawna), która charakteryzuje się spożywaniem chleba pszennego, ryżu, kisieli, jogurtów, półpłynnych i płynnych posiłków, soków owocowych i warzywnych. Warto także pamiętać o unikaniu produktów z pestkami (truskawki, maliny, pomidory, kiwi) przed badaniem. Po zakończeniu zabiegu warto utrzymywać dietę lekkostrawną i stopniowo ją rozszerzać o pełnoziarniste produkty zbożowe, strączki czy też chude mięsa i nabiał.
Piśmiennictwo
- Kastenberg D, Bertiger G, Brogadir S. Bowel preparation quality scales for colonoscopy. World J Gastroenterol. 2018 Jul 14;24(26):2833-2843.
- Millien VO, Mansour NM. Bowel Preparation for Colonoscopy in 2020: A Look at the Past, Present, and Future. Curr Gastroenterol Rep. 2020 May 6;22(6):28.
- Leszczynski AM, MacArthur KL, Nelson KP, Schueler SA, Quatromoni PA, Jacobson BC. The association among diet, dietary fiber, and bowel preparation at colonoscopy. Gastrointest Endosc. 2018 Oct;88(4):685-694.
- Władysław Januszewicz Klinika Gastroenterologii Onkologicznej, Centrum Onkologii — Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Warszawa, Gastroenterologia Kliniczna 2015, tom 7, nr 1, 27–30
- Ciborowski A, Ciborowska H, Dietetyka Żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa 2021, s.277-278,
- Jung SW, Moh IH, Yoo H, Jang SI, Shin SR, Kim JB, Park SH, Lee MS. Effect of Coffee Added to a Polyethylene glycol plus Ascorbic acid Solution for Bowel Preparation prior to Colonoscopy. J Gastrointestin Liver Dis. 2016 Mar;25(1):63-9.