Kawa rozpuszczalna vs sypana – co zdrowsze?
Niektórzy kawę rozpuszczalną traktują jak gorszy odpowiednik jedynej i prawilnej kawy sypanej. Mało tego, są tacy którzy twierdzą że kawa rozpuszczalna to po prostu odpady po „normalnej” kawie. Czy jest w tym ziarenko prawdy? Jeżeli pijesz kawę rozpuszczalną to koniecznie musisz przeczytać ten tekst.
Spis treści
- Czy kawa jest zdrowa
- Kawa rozpuszczalna vs sypana – wpływ na serce
- Akrylamid w kawie a nowotwory
- Która kawa jest zdrowsza – podsumowanie
Czy kawa jest zdrowa
Zacznijmy od najważniejszego pytania, czy kawa jest w ogóle zdrowa? Tak. Jeżeli pijesz od 3 do 5 filiżanek kawy dziennie to jest duża szansa, że choroby przewlekłe mniej chętniej zaprzyjaźnią się z Twoim organizmem. Dla przykładu w jednej z meta-analiz (specjalne narzędzie statystyczne, które podsumowuje wyniki wielu mniejszych badań) osoby spożywające od 3-5 filiżanek kawy dziennie miały 15% niższe ryzyko rozwoju chorób układu krążenia [1].
Kawa rozpuszczalna vs sypana – wpływ na serce
Niefiltrowana kawa może podnosić poziom „złego” cholesterolu LDL i triglicerydów [3]. Oznacza to, że jeżeli pijesz sypaną kawę zalaną wrzątkiem to nie jest to najlepszy sposób na czerpanie korzyści z picia kawy. Winowajcą psującym wyniki Twojej krwi są diterpeny. W przypadku kawy filtrowanej, a także kawy rozpuszczalnej zawartość tych substancji jest niewielka.
W jednym z ostatnich badań kawa rozpuszczalna wypadła trochę gorzej w porównaniu do kawy sypanej (wszystkie rodzaje, czyli np. espresso, filtrowana kawa etc. ) pod względem związku spożycia kawy i zmniejszeniem ryzyka śmiertelności, nowotworów czy chorób układu krążenia [3]. Nie musi to jednak wcale oznaczać, że kawa rozpuszczalna jest gorsza. Akurat w tym badaniu autorzy zwrócili uwagę na fakt, że osoby pijące rozpuszczalną kawę częściej paliły papierosy, czy też miały niższe wykształcenie. Oczywiście część tych zmiennych da się wychwycić i uwzględnić w badaniu, ale pozostaje wiele nawyków, które towarzyszą takimi osobom i po prostu trudno je monitorować.
Podsumowując, remis z małą przewagą dla kawy sypanej.
Potrzebujesz konsultacji z dietetykiem? Przestań się dręczyć i oddaj się w ręce specjalisty. Pomogliśmy ponad 20 000 osób osiągnąć cel, a nasza opinia w Google to 5/5 na podstawie ponad 390 opinii. Szybkie, smaczne i indywidualne diety online to nasza specjalność.
Akrylamid w kawie a nowotwory
Akrylamid uważany jest za kancerogen, czyli substancję która może potencjalnie nasilać procesy rakotwórcze. Głównym źródłem tej substancji w naszych dietach są smażone ziemniaki, czyli frytki, czipsy etc. [4].
Co prawda kawa również jest źródłem akrylamidu, a kawa rozpuszczalna może zawierać go nawet dwa razy więcej niż kawa sypana [5], ale i tak nie ma powodu do obaw.
Według American Institute for Cancer Research regularne popijanie kawki może zmniejszyć ryzyko nowotworów endometrium i wątroby [6]. Jednak żeby obiektywnie podejść do tematu, ponownie remis z małą przewagą dla kawy sypanej.
Która kawa jest zdrowsza – podsumowanie
Kawa rozpuszczalna produkowana jest w wyniku procesów, na które składają się (w uproszczeniu): obróbka ziaren kawy, następne ich zaparzenie, a na końcu przygotowanie zagęszczonego ekstraktu, który się wysusza. Oznacza to, że koncentracja niektórych substancji, np. polifenoli (czyli korzystnych dla naszego zdrowia substancji) może być wyższa [7], ze względu na proces technologiczny produkcji kawy rozpuszczalnej. I oczywiście kawa rozpuszczalna nie jest „odpadem” z produkcji kawy sypanej.
Trudno jednak o uniwersalne porównanie kawy rozpuszczalnej do kawy sypanej, ponieważ kawa może różnić się od siebie rodzajem ziaren (Arabica lub Robusta), stopniem prażenia ziaren kawy, grubością mielenia ziaren czy sposobem przygotowania kawy (np. ciśnienie, temperatura wody etc.). Każdy z tych czynników może mieć wpływ na ostateczną zawartość związków prozdrowotnych w kawie.
W naszej praktyce kierujemy się prostym założeniem, że kawa to kawa i zarówna ta rozpuszczalna jak i sypana wpływają równie korzystnie na Twoje zdrowie. Oczywiście jest szansa, że pomiędzy tymi dwiema formami kawy występują pewne różnice, ale na podstawie nauki trudno je wyróżnić, w związku z tym pij taką kawkę, która lepiej Ci smakuje.
Piśmiennictwo
- van Dam, Rob M., Frank B. Hu, and Walter C. Willett. “Coffee, caffeine, and health.” New England Journal of Medicine 383.4 (2020): 369-378.
- Rebello, Salome A., and Rob M. van Dam. “Coffee consumption and cardiovascular health: getting to the heart of the matter.” Current cardiology reports 15.10 (2013): 1-12.
- Loftfield, Erikka, et al. “Association of coffee drinking with mortality by genetic variation in caffeine metabolism: findings from the UK Biobank.” JAMA internal medicine 178.8 (2018): 1086-1097.
- EFSA, EFSA. “Scientific Opinion on Acrylamide in Food. EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain (CONTAM).” EFSA J. 13.16 (2015): 4104.
- Mojska, Hanna, and Iwona Gielecinska. “Studies of acrylamide level in coffee and coffee substitutes: influence of raw material and manufacturing conditions.” Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 64.3 (2013).
- https://www.aicr.org/cancer-prevention/food-facts/coffee/
- Hallmann, M., and E. Rembiałkowska. “Zawartość związków biologicznie czynnych w wybranych typach kawy z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej.” Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 55.3 (2010): 99-104.