Dieta lekkostrawna – zasady, produkty zalecane, jadłospis

Spis treści

• Co to jest dieta lekkostrawna?
• Co jeść na diecie lekkostrawnej?
• Dieta lekkostrawna przed kolonoskopią
• Kiedy i jak długo stosować dietę lekkostrawną?
• Zalety i wady diety lekkostrawnej
• Produkty zalecane i niezalecane na diecie lekkostrawnej
• Posiłki zalecane i niezalecane w diecie lekkostrawnej
• Jadłospis diety lekkostrawnej
• Podsumowanie

Co to jest dieta lekkostrawna?

Dieta lekkostrawna jest to modyfikacja diety opartej o zdrowe zasady żywienia, której celem jest zmniejszenie objawów ze strony przewodu pokarmowego, poprawa trawienia oraz wchłaniania składników odżywczych. Podstawą tej diety jest ograniczenie, a czasem wykluczenie produktów, które dłużej są trawione oraz mogą podrażniać przewód pokarmowy. Bardzo ważne jest to, aby dieta dostarczała wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych [1].

Co jeść na diecie lekkostrawnej?

Główne ograniczenia stosowane w diecie lekkostrawnej powinny dotyczyć produktów z dużą zawartością błonnika nierozpuszczalnego, produktów ostrych, tłustych, wzdymających, kwaśnych, a także alkoholu i napojów gazowanych. Ważna jest również stosowana obróbka termiczna pokarmów, powinniśmy bazować na posiłkach gotowanych, duszonych, przyrządzanych na parze, miksowanych, przecieranych, a ograniczyć smażenie na dużej ilości tłuszczu oraz produkty wędzone, piklowane i konserwowe.

Przeczytaj także: Dieta Low FODMAP - opis i przykładowy jadłospis

W diecie lekkostrawnej należy korzystać z:

• dojrzałych delikatnych warzyw i owoców, bez skórki oraz dużej ilości pestek,
• oczyszczonych produktów zbożowych,
• produktów niezawierających dużej ilości tłuszczu,
• produktów świeżych.

Zalecana ilość błonnika w diecie lekkostrawnej to do 25 g/dobę. Ograniczona powinna być frakcja nierozpuszczalna błonnika, którą znajdziemy w pełnoziarnistych produktach zbożowych, otrębach, orzechach, a także pestkach owoców i warzyw.  Błonnik nierozpuszczalny przyczynia się do zwiększania masy kałowej oraz nasilenia perystaltyki. Jego spożycie zwiększa wydzielanie soków trawiennych i gastryny, co może u niektórych osób przejawiać się dolegliwościami w górnym odcinku przewodu pokarmowego. [1,8].

Przeczytaj także: Jak unikać wzdęć na diecie roślinnej

Duża ilość tłuszczu w diecie spowalnia tempo opróżniania żołądka oraz zwiększa wydzielanie cholocystokininy - hormonu który może nasilić biegunki [9].
Należy znacznie ograniczyć alkohol z uwagi na jego drażniące działanie na błonę śluzową żołądka i jelita cienkiego. Alkohol może zwiększać uczucie zgagi oraz powodować biegunki [10].

W niektórych przypadkach chorobowych zaleca się zmianę konsystencji diety na płynną lub półpłynną.

Potrzebujesz konsultacji z dietetykiem? Przestań się dręczyć i oddaj się w ręce specjalisty. Pomogliśmy ponad 20 000 osób osiągnąć cel, a nasza opinia w Google to 5/5 na podstawie ponad 390 opinii. Szybkie, smaczne i indywidualne diety online to nasza specjalność.

Zamawiam dietę online

Dieta lekkostrawna przed kolonoskopią

Dieta lekkostrawna przed kolonoskopią, RTG i USG jamy brzusznej powinna być stosowana na 1 dobę przed badaniem. W tym przypadku należy ograniczyć błonnik nawet do 10 g/dobę. Przykłady produktów dozwolonych to: gotowane owoce i warzywa bez pestek oraz skórek (np. jabłka, gruszki, marchewki), chudy ser, chude mięso, jaja, ryby, biały chleb i biały ryż [7].

Kiedy i jak długo stosować dietę lekkostrawną?

Stosowanie diety lekkostrawnej wskazane jest m.in.:

• w stanach zapalnych błony śluzowej żołądka i jelit,
• po operacjach chirurgicznych,
• w łagodnym przebiegu nieswoistych chorób zapalnych jelit,
• w przypadku nadmiernych biegunek,
• w nowotworach przewodu pokarmowego,
• w chorobie refluksowej przełyku (GERD),
• w celu przygotowania przed kolonoskopią, RTG i USG jamy brzusznej [1,3].

Długość jej stosowania powinna być zależna od naszych objawów, stanu zdrowia oraz zaleceń lekarza.

Zalety i wady diety lekkostrawnej

Zaletą diety lekkostrawnej jest redukcja objawów u pacjentów z zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi. Duża ilość błonnika nierozpuszczalnego w diecie, u osób z niektórymi zaburzeniami przewodu pokarmowego, może przyczyniać się do powstawania wzdęć, gazów i biegunek [4]. Restrykcyjną dietę lekkostrawną ciężej zbilansować w składniki mineralne i witaminy bo biały ryż, biały makaron czy białe pieczywo dostarcza mniejszych ilości składników odżywczych od ich pełnoziarnistych odpowiedników.

Warto jednak zaznaczyć, że błonnik pokarmowy ma bardzo dobre działanie na nasz organizm, szczególnie na mikrobiom jelitowy, dlatego osoby zdrowe, bez żadnych objawów, nie powinny go ograniczać. W niektórych jednostkach chorobowych przewodu pokarmowego stosowanie frakcji rozpuszczalnej błonnika może wręcz wpływać na zmniejszenie objawów [2].

Przeczytaj także: Zespół jelita drażliwego - IBS

Wadą będzie również mniejsza różnorodność mikrobioty jelitowej. Niższa ilość pełnoziarnistych zbóż czy strączków przyczyni się do zmniejszenia ilości bakterii z rodzin Bifidobacterium i Lactobacillus spp. Te bakterie produkują zdrowe dla organizmu krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA) o działaniu przeciwzapalnym [5]. Zbyt duże ograniczenie błonnika może też przyczynić się do powstania zaparć [6].

Produkty zalecane i niezalecane na diecie lekkostrawnej

W diecie lekkostrawnej zaleca się korzystać z przepisów z mniejszą ilością tłuszczu, błonnika nierozpuszczalnego i są bez dodatku ostrych przypraw. Należy bazować na produktach zbożowych łatwostrawnych, olejach, oliwie z oliwek, chudych źródłach białka oraz warzywach i owocach niskobłonnikowych.

Posiłki zalecane i niezalecane w diecie lekkostrawnej

Komponując posiłki na diecie lekkostrawnej, musisz pamiętać o odpowiedniej obróbce termicznej, korzystaniu z produktów zalecanych oraz odpowiedniej ilości witamin i składników mineralnych. Jeśli potrzebujesz pomocy dietetyka, który ma doświadczenie w układaniu takich diet, zaufaj specjalistom.

Zamawiam dietę online

Jadłospis diety lekkostrawnej

Podsumowanie

• Dieta lekkostrawna stosowana jest w wielu chorobach przewodu pokarmowego w celu zmniejszenia ogólnych objawów.
• Powinna być zbilansowana, aby dostarczać odpowiednią ilość składników odżywczych.
• Wykorzystywana jest również po zabiegach chirurgicznych oraz w przygotowaniu do badań kolonoskopii, USG, RTG jamy brzusznej.
• Dieta bazuje na produktach lekkostrawnych z mniejszą ilością błonnika, tłuszczu oraz substancji podrażniających przewód pokarmowy.
• Obróbka termiczna posiłków ma ogromne znaczenie, dozwolone jest duszenie, gotowanie, gotowanie na parze, miksowanie, przecieranie.
• Zalecenia można modyfikować w zależności od ogólnego samopoczucia i tolerancji na niektóre produkty.

Piśmiennictwo