Jak wybrać dobry chleb?
Nie odmawiaj sobie przyjemności jedzenia chleba. Chleb jest w porządku, naprawdę. Tak samo jak kanapki. Musisz tylko wiedzieć jak wybrać dobry chleb. Jest trochę pułapek, które na Ciebie czeka w sklepie, ale z nami spokojnie je ominiesz.
Spis treści
- Zasada 1: Im krótsza lista składników, tym lepiej
- Zasada 2: Daj sobie spokój z chlebem wieloziarnistym
- Zasada 3: Ciemny chleb nie musi być lepszy od jasnego
- Zasada 4: Możesz jeść chleb, nawet jak się odchudzasz
- Podsumowanie
Wyjaśnimy sobie na początku jedną rzecz. Chleb jest w porządku. Naprawdę. Tak samo jak kanapki. Zanim jednak przykleimy taką etykietę na każdy chleb, który możesz kupić w sklepie musisz wiedzieć kilka rzeczy. Świat pieczywa jest tak zagmatwany jak prawo podatkowe w Polsce. Mamy jednak dla ciebie też dobą wiadomość, rozpykaliśmy ten temat jak rasowy doradca podatkowy. To znaczy rasowy dietetyk.
Zasada 1: Im krótsza lista składników, tym lepiej
Chleb tak naprawdę powinien składać się z czterech składników: mąki, zakwasu (lub/i drożdży) wody oraz soli. Największe znaczenie powinien mieć dla ciebie nie rodzaj mąki (np. pszenna, żytnia, orkiszowa), a jej typ.
Zasada jest prosta, im wyższy typ mąki, tym lepiej. Na półkach sklepowych możesz często znaleźć mąkę z opisem handlowym, np. mąka do pizzy (typ 00), mąka tortowa (typ 450) czy też mąka graham (typ 1850). Dla ciebie ważniejsza jest jednak wartość podana w nawiasie, czyli typ.
Typ mąki oznacza zawartość składników mineralnych w 1 kg mąki po jej spopieleniu. Typ mąki 1850 oznacza, że po spaleniu 1 kg pozostaje 1,85% popiołu (18,5 gramów). Dla twojego organizmu oznacza to jedno – mnóstwo składników odżywczych.
Wróćmy teraz do naszego chleba. Chleb pełnoziarnisty oznacza, że został on przygotowany ze składników wyłącznie z pełnego przemiału, czyli np. z mąki typ 2000. Jeżeli kupisz chleb pełnoziarnisty masz pewność, że będzie zawierał sporo składników odżywczych.
A co z innymi chlebami? Tutaj zaczynają się schody. Na przykład w chlebie razowym mąka razowa (typ 2000) będzie podstawowym składnikiem, ale nie wyklucza to dodatku innych typów mąk.
Żeby lepiej zrozumieć tę pułapkę podam ci konkretny przykład. Weźmy pod lupę dwa chleby żytnie, pełnoziarnisty i razowy. W pierwszym przypadku znajdziesz wyłącznie mąkę pełnoziarnistą, a w drugiej jest jej już tylko 60%.
Jeżeli chleb nie nazywa się pełnoziarnisty, razowy albo graham to po prostu zawiera w składzie głównie oczyszczoną mąkę.
Pewnie zastanawiasz się też czy kupować chleb przygotowany na drożdżach czy zakwasie?
Wybieraj chleb na zakwasie. Dodatek prowadzi do rozkładu kwasu fitynowego, który znajduje się największych ilościach w pełnoziarnistym pieczywie. Kwas fitynowy może z kolei ograniczać wchłanianie składników mineralnych z posiłku.
Przeczytaj także: Jaki chleb na diecie? Najzdrowsze pieczywo z Lidla i Biedronki
Zasada 2: Daj sobie spokój z chlebem wieloziarnistym
No dobra, nie jest to najważniejsza zasada, ale dobrze o niej wiedzieć. Chleb wieloziarnisty może się tak tytułować, jeżeli zostały do niego dodane ziarna lub nasiona (nie tylko jako posypka, ale muszą też być widoczne po przekrojeniu pieczywa).
Ziarna i nasiona są dodawane głównie, po to aby urozmaicić smak pieczywa. Problemem jest jednak to, że ziarna i nasiona to głównie źródło tłuszczów, które znacząco podbijają kaloryczność pieczywa (nawet o 50%). Ich dodatek wiążę się często z koniecznością wykorzystania do wypieku chleba glutenu (ciasto z dodatkiem ziaren jest bardziej zbite, dlatego zadaniem glutenu jest utrzymanie sprężystości chleba).
Podsumowując, jeżeli masz ochotę od czasu do czasu na pieczywo z dodatkiem ziaren lub nasion, śmiało, sugerujemy jednak rozkochać się w pieczywie pełnoziarnistym. A jak pieczywo z ziarnami to tylko pełnoziarniste.
Przeczytaj także: Czy można jeść przeterminowane jedzenie?
Zasada 3: Ciemny chleb nie musi być lepszy od jasnego
Na początek krótka lekcja. Pełne ziarna składają z otrąb, zarodka i bielma. Za ciemny kolor pieczywa teoretycznie odpowiadają otręby. Im bardziej oczyszczona mąka (niższy typ) wykorzystana do wypieku chleba, tym jaśniejsze pieczywo.
Jest jednak mały problem. Pieczywo żytnie ma ciemniejszy kolor, nawet jeżeli mąka wykorzystana do jego przygotowania została znacząco oczyszczona. Producenci też nie ułatwiają Ci zadania, ponieważ często dodają do pieczywa melasę, która tylko sztucznie barwi chleb, ale wcale nie podnosi jego wartości odżywczej.
Krótko mówiąc, kolor chleba nie gwarantuje Ci, że został on przygotowany z pełnoziarnistej mąki.
Zasada 4: Możesz jeść chleb, nawet jak się odchudzasz
Chcesz się odchudzać? Przestań jeść pieczywo. Nie powiedział nikt nigdy z naszej ekipy. Chleb pełnoziarnisty jest źródłem błonnika i wielu cennych składników odżywczych. Jedząc go możesz zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych [1], cukrzycy typu 2 [2] i wielu innych chorób.
Moglibyśmy się tutaj rozpisywać, ale nie ma sensu. Po prostu chleb jest sztosik (dopóki jest pełnoziarnisty). Jego największą wadą jest duża zawartość soli, dlatego to jedyna rzecz, która powinna cię powstrzymać przed jedzeniem chleba bez opamiętania.
Podsumowanie
Pełnoziarnisty chleb jest świetnym składnikiem diety. Dostarcza błonnika, który syci oraz jest źródłem wielu składników odżywczych. Idealnie się sprawdzi nie tylko w codziennej diecie, ale również podczas odchudzania. Potrzebujesz konsultacji z dietetykiem? Przestań się dręczyć i oddaj się w ręce specjalistów. Pomogliśmy ponad 20 000 osób osiągnąć cel, a nasza opinia w Google to 5/5 na podstawie ponad 390 opinii. No i w dietach stawiamy na dobre pieczywo 🙂
Piśmiennictwo
- Mellen PB, Walsh TF, Herrington DM. Whole grain intake and cardiovascular disease: a meta-analysis. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2008;18:283-90.
- de Munter JS, Hu FB, Spiegelman D, Franz M, van Dam RM. Whole grain, bran, and germ intake and risk of type 2 diabetes: a prospective cohort study and systematic review. PLoS Med. 2007;4:e261.